Modern Edebiyatın Büyük Yazarı Adalet Ağaoğlu’na Boğaziçi Üniversitesi’nden Fahri Doktora Unvanı

Boğaziçi Üniversitesi, Türkçe roman alanındaki özgün ve öncü eserleri ile ülkemizin kültürel ve düşünsel dünyasına yaptığı katkılarından dolayı Adalet Ağaoğlu'na fahri doktora unvanı verdi.

20. yüzyıl Türk edebiyatının en önemli isimlerinden biri olan Adalet Ağaoğlu, Boğaziçi Üniversitesi Albert Long Hallda Fahri Doktora unvanı takdimi amacı ile düzenlenen törende duygularını şu sözlerle ifade etti: “Bundan 3-5 yıl önce Boğaziçi Üniversitesi 150. Yıl dönemini kutlamıştı. Eşim ile birlikte biz çok kitap okuyorduk ve yüzlerce kitabımız vardı. İstanbul’da taşınmak istediğimizde bu kitaplarımı taşımak çok güç olmaya başlamıştı. Boğaziçi Üniversitesi’nin arşivcilikte öncü olması sebebiyle eşim, tüm kitaplarımı, mektuplarımı, belgelerimi buraya verebileceğimi söyledi. Ben de eşimin yol göstermesi ile Boğaziçi Üniversitesi yetkilileri görüştüm ve bana çok değer verdiler. Bugün tüm kitaplarım Boğaziçi Üniversitesi kütüphanesine bağışladım. Bugün bana takdim ettikleri fahri doktora unvanı için tüm Boğaziçi Üniversitesi yetkililerine teşekkür ederim”.

Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmed Özkan açılış konuşmasında, Boğaziçi Üniversitesi fahri doktora unvanın; bilim, teknoloji, sanat, kültür ve sosyal hayatın gelişmesi yolunda ve üniversitenin temel değerleri doğrultusunda seçkin hizmet ve katkıda bulunan kişilere verildiğini belirtti. Özkan sözlerine şöyle devam etti: “Adalet Ağaoğlu’nun 70 yılı aşan edebiyat serüveni ülkemiz kültür ve edebiyatının gelişiminde doldurulamaz katkıları ve eserleri vardır. Bu eserleri değerli kılan kendisin sağduyulu, vicdanlı ve entelektüel kimliğiyle Türkiye’nin toplumsal sorunları için ortaya koyduğu çabaları ve çalışmalarıdır. Üniversitemiz kütüphanesinde Adalet Ağaoğlu Araştırma Merkezi’nde sağladığı değerli katkılarından ötürü Boğaziçi Üniversitesi Fahri Doktora Unvanı takdim etmekten büyük gurur duyuyoruz”.

Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim Bölümü Öğretim Üyesi ve Fen Edebiyat Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Özlem Berk Albachten de Adalet Ağaoğlu'na doktora unvanı vermekten onur duyduğunu belirterek yazarın yaşam öyküsünü misafirlerle paylaştı. Ağaoğlu'nun modernist ve yenilikçi anlatım biçimlerini dilimize kazandırmasının edebiyatımızdaki önemini vurgulayan Albachten, yazarın edebi kimliğinin yanında kamusal bir aydın olarak da Türkiye'nin sorunlarına eğilmiş olduğunu ifade etti.

Adalet Ağaoğlu, Boğaziçi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanlığı’nın önerisi üzerine Üniversite Senatosu’nun 1 Ağustos 2018 tarihli toplantısında özellikle Türkçe roman alanındaki özgün ve öncü eserleri ile ülkemizin kültürel ve düşünsel dünyasına yaptığı katkılar yanında bir kamusal aydın olarak Türkiye’nin sorunlarının çözümüne ilişkin ortaya koyduğu yapıcı ve somut katkıları nedeniyle Fahri Doktora unvanına bütün yetki ve sorumlulukları ile layık görüldü.


“Edebiyatın Adalet Ağaoğlu Çağı”

Adalet Ağaoğlu’na fahri doktora unvanının takdim edilmesinin ardından Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zeynep Uysal’ın moderatörlüğünde, Doğan Hızlan, Ayfer Tunç ve Nüket Esen’in konuşmacı olarak katıldığı “Edebiyatın Adalet Ağaoğlu Çağı” isimli panel düzenlendi. Adalet Ağaoğlu’na fahri doktora unvanını önererek bugüne vesile oldukları için Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü olarak onur duyduklarını belirten Zeynep Uysal, sözü Doğan Hızlan’a vererek bir yazar ve eleştirmen olarak Adalet Ağaoğlu edebiyatıyla nasıl bir ilişkisi olduğunu sordu.

Doğan Hızlan, Adalet Ağaoğlu’nun romanlarında kurduğu kahramanların unutulmamasının sosyal ve toplumsal unsurlara dayanması sayesinde olduğunu vurgulayarak Ağaoğlu’nun edebiyatın işlevi üzerine yaptığı bir konuşmaya atıf yaparak yazarın edebiyatı bir ülkenin bütün varlığını temsil eden bir şey olarak görmesinden bahsetti. Hızlan, “Bir yazarın yazdıklarıyla yaşadıkları arasındaki bağlantı çok önemlidir. Adalet Ağaoğlu edebiyat dünyasının dışında bir toplumsal harekette de görebileceğiniz bir yazardır” ifadeleriyle Adalet Ağaoğlu’nun kamusal kişiliğinin altını çizdi.

Yazar Ayfer Tunç, Adalet Ağaoğlu edebiyatının kendisi için önemini Ağaoğlu’nun bütün kadın yazarlar için bir rol modeli olduğunu ifade ederek paylaştı. “Adalet Ağaoğlu kadınların toplumsal meseleler hakkında bir söz sahibi olabileceğini ve sözlerinin arkasında durabileceğini gösteren ilk kadın yazarlardandır” ifadelerini kullanan Tunç, Ağaoğlu’nun toplumun tamamını görebilen bir gözle yazdığını belirtti. Ağaoğlu’nun sadece belirli bir grup için önemli bir yazar olmak yerine her okurun ruhuna nüfuz eden bir yazar olduğu da Ayfer Tunç’un paylaştığı görüşleri arasındaydı.

Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nüket Esen, Ağaoğlu’nun birçok farklı edebi türde eser verdiğini dile getirerek eserlerinin her zaman “hayata bakan” bir yönü bulunduğunu vurguladı. Konuşmasında “Adalet Ağaoğlu’nun eserleri sadece kendi içine kapalı eserler değildir, onun kitapları her zaman hayata bakarak var olmuştur” ifadelerine yer veren Esen, yazarın Dar Zamanlar Üçlemesi’nde yarattığı Aysel karakterinin 20. Yüzyıl Türk kadınının bir temsili olduğunu belirtti. Nüket Esen, “Modern olmak dönüp kendine bakmak, kendini eleştirebilmektir” diyerek yazarın Aysel karakteriyle son derece modern bir karakter yarattığını da sözlerine ekledi.

Zeynep Uysal’ın Adalet Ağaoğlu’nun toplumsal kimliği ve yazarlık ilişkisi üzerine yönelttiği soru üzerine Doğan Hızlan, Ağaoğlu’nun eserlerinin toplum tarihini yansıtan bir kaynak niteliğinde olduğunu ifade ederek kitaplarının toplumun tamamını kuşatıcı bir günlük niteliğinde olduğunu ifade etti. Aynı zamanda Ağaoğlu’nun sinema ve tiyatro üzerine de eleştirileri olduğunu paylaşan Hızlan, yazarın romanları dışında diğer türlerde verdiği eserlerin de öne çıkarılması gerektiğini vurguladı.

Adalet Ağaoğlu’nun oyun yazarlığı üzerine konuşan Ayfer Tunç, yazarın romanlarının oyun yazarlığı sayesinde bu kadar başarılı olduğunu ifade etti: “Ağaoğlu’nun oyun yazarlığından dolayı dramatik yapıyı bilmesi ve kelimeleri zihninde canlandırarak yazabilmesi onun romanlarının başarısını oluşturmuştur.” Son olarak, Adalet Ağaoğlu’nun edebiyatına Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde verilen yere değinen Nüket Esen, yazarın çok sesli ve anlatım teknikleri açısından çeşitli eserlerinin akademi dünyasındaki öneminden bahsetti.

“Edebiyatın Adalet Ağaoğlu Çağı” panelinden sonra, yazarın Ölmeye Yatmak kitabındaki “Doğdu Gün Işıkları Ülkünün” bölümünün Cüneyt Yalaz ve Ferya Sosyal tarafından canlandırıldığı okuma tiyatrosu sergilendi.