Boğaziçi Üniversitesi Yenilikçi Tarım ve Gıda İşletmeciliği Platformu ile tarımda inovasyon ivme kazanacak

Boğaziçi Üniversitesi İnovasyon ve Rekabet Odaklı Kalkınma Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi bünyesinde kurulan Yenilikçi Tarım ve Gıda İşletmeciliği Platformu’nun lansmanı, 22 Şubat 2018, Perşembe günü Boğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenen “Tarım ve Gıda Değer Zincirinde Yenilikçi Teknolojiler Konferansı” ile gerçekleşti. Konferansta teknoloji ve tarım ilişkisi; akademisyenler, üreticiler, finansman kaynakları, politika yapıcılar, girdi ve teknoloji sağlayıcılar, enerji sektörü temsilcileri perakende sektörü temsilcileri, sektörel birlikler ve sivil toplum örgütleri tarafından dinamik ve yenilikçi bir akış içerisinde ele alındı. Konferansta Türkiye’de tarım için en büyük tehlikenin iklim değişikliği olduğu vurgulandı.

Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmed Özkan’ın açılış konuşması ile başlayan konferans; Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürü Dr. Nevzat Birişik, Denizbank – Tarım Bankacılığı Grubu Genel Müdür Yardımcısı Burak Koçak, Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz, Merkez Bankası Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürü Doç. Dr. Semih Tümen’in yanı sıra sektörden de pek çok ismi ağırladı.

Rektör Mehmed Özkan, konuşmasında tarım ve gıdanın günümüzde çok disiplinli çalışmalar gerektiren sektörler olduğunu belirterek bu alanlarda yeterli uzmanlık ve beceri geliştirilmesinin önemine değindi. Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde bir Ziraat Fakültesi bulunmamakla beraber, farklı uzmanlıklar sayesinde bu bilgi ve beceriyi tarım odağında buluşturmanın mümkün olduğunu belirten Mehmed Özkan, Boğaziçi Üniversitesi olarak tarım sektörünü geliştirmek ve daha verimli hale getirmek için çalışacaklarını ifade etti.

2080’de Türkiye tarımda yüzde 15 daha az üretecek

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürü Dr. Nevzat Birişik ise dünyada ve Türkiye’de tarım ve gıda sektörlerinin mevcut durumuna dair kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi. Tarım ekonomisinin dünya ekonomisinin yüzde 6,1’ini oluşturduğunu belirten Birişik, dünyada bugün yaklaşık 4,5 milyar ton gıda üretildiğine ve bunun üçte birinin israf edildiğine dikkat çekti. 119 ülkenin 52’sinin açlık sınırı altında olduğunu ifade eden Birişik, yerkürenin doğal kaynaklarının hızla azaldığını, buna rağmen dünya nüfusunun artmasıyla gıda talebinin yüzde 60 artmasının beklendiğini belirtti.

Türkiye’nin kendi coğrafyasında en büyük tarım ülkesi olmakla beraber tarım sektöründe dünyada ilk 10 ülke arasında yer almadığını söyleyen Nevzat Birişik, Türkiye’de tarım sektörünün karşı karşıya bulunduğu en büyük riskin iklim değişikliği olduğunu ifade etti. 2080 öngörülerine göre Türkiye’nin tarımda bugün üretebildiğinden yüzde 15 az üreteceğini belirten Birişik, mevcut sınırlı kaynakları çok daha verimli ve bilinçli değerlendirmek için katma değer oluşturan çözümlere başvurulması gerektiğini ifade etti.

Yenilikçi Tarım Ekosistemi için Ortak Hareket yaklaşımı

Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi ve Boğaziçi Üniversitesi Yenilikçi Tarım Platformu kurucularından Prof. Dr. Gökhan Özertan ise dünyada tarımsal inovasyon çalışmalarının merkezinde üreticinin yer aldığını; üreticinin etrafında ise finans kuruluşlarından nihai tüketiciye pek çok farklı bileşenin oluşturduğu büyük bir zincirin tarım ve gıda sektörlerini besleyip şekillendirdiğini belirtti.

Bu çoklu paydaş ortamında rekabet kadar rekabet içinde işbirliğinin de gerekli olduğunu ifade eden Özertan, Yenilikçi Tarım Platformu olarak Türkiye’de ilk defa hayata geçirilecek bir interaktif inovasyon sistemini oluşturmayı amaçladıklarını belirtti. Yenilikçi Tarım ekosisteminde ortak hareket yaklaşımına ihtiyaç olduğunu vurgulayan Özertan, ‘’yıkıcı teknolojiler’’den bahsedilen günümüzde yeni iş modellerine ve yaklaşımlara ihtiyaç olduğunu, özellikle tarım ve gıda alanlarında farklı paydaşların elele vererek sektörün sorunlarına çözüm üretebileceğini sözlerine ekledi.

Türkiye’de ilk defa bir açık inovasyon ortamı oluşturulacak

 Yenilikçi Tarım ve Gıda İşletmeciliği Platformu tarafından oluşturulması hedeflenen açık inovasyon ortamından söz eden Boğaziçi Üniversitesi İnovasyon ve Rekabet Odaklı Kalkınma Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Aslı Deniz Helvacıoğlu ise inovasyonun nihai ürün yaratmaktan çok aslında tüm paydaşların birlikte oluşturduğu bir yaşama kültürü olduğunu vurguladı. Bu çerçevede Türkiye’de ilk defa paydaşlar arasında açık inovasyon ortamı kurmayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.

Boğaziçi Üniversitesi Uluslararası Ticaret Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Arzu Tektaş ise günümüzde gelişmiş ekonomilerin tümünde farkı sektörlerde farklı uzmanlık alanlarının ortak çalışma modelleri oluşturarak birlikte hareket ettiğini belirtti. Ortak hareket yaklaşımının, işbirliği kültürünün günümüzde giderek daha fazla kullanıldığını ifade eden Tektaş, Boğaziçi Üniversitesi’nin de bu yaklaşım çerçevesinde Yenilikçi Tarım ve Gıda İşletmeciliği Platformu bünyesinde yürüteceği çalışmalar hakkında bilgiler verdi. Yenilikçi Tarım ve Gıda İşletmeciliği Platformu’nun Türkiye tarım ve gıda sektörünün inovasyon yeteneklerini geliştirmeyi, tarım sektörünün teknoloji entegrasyonunu ve dijital dönüşümünü desteklemeyi, ulusal ve küresel tarım ve gıda pazarlarında rekabet gücünü yükseltecek bilgi birikimine katkıda bulunmayı hedeflediğini aktaran Prof. Tektaş, Platform bünyesinde tarım sektöründe çalışan yöneticilere ve üreticilere yönelik ‘’Yenilikçi Tarım İşletmeciliği’’ başlığı altında sertifikalı eğitim programları düzenleyeceklerini de belirtti.

Gıda fiyatları yüzde 100 artacak

Konuşmacılardan Doç. Dr. Barış Karapınar ise konuşmasında tarihin en önemli inovasyonun buğdayın evcilleştirilmesi olduğunu belirtti ve inovasyonun bu coğrafyada yaşanmış olduğunu vurguladı. Türkiye tarımının karşı karşıya bulunduğu en önemli tehlikenin iklim değişikliği olduğunu ifade eden Karapınar, 700 çiftçi ile yürüttükleri bir çalışmada çiftçilerin iklim değişikliğinden direkt olarak etkilendiklerini ifade ettiklerini belirtti. Karapınar, bu tehlikenin aynı zamanda tüm dünyada gıda fiyatlarına da etkisi olduğunu söyleyerek tarımsal ürünlerde iklim değişikliğinin sonucu olarak yüzde 100’e varan fiyat artışları beklendiği bilgisini paylaştı.

Konferansta teknoloji ve tarım ilişkisi; akademisyenler, üreticiler, finansman kaynakları, politika yapıcılar, girdi ve teknoloji sağlayıcılar, enerji sektörü temsilcileri perakende sektörü temsilcileri, sektörel birlikler ve sivil toplum örgütleri tarafından dinamik ve yenilikçi bir akış içerisinde ele alındı. Prof. Dr. Gökhan Özertan moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Tarım Finansmanında Yenilikçi Teknolojiler ve Yaklaşımlar” panelinde de Denizbank Tarım Bankacılığı Grubu Genel Müdür Yardımcısı Burak Koçak, Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz ve T.C. Merkez Bankası Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürü Doç. Dr. Semih Tümen bu alanda finansman konusunda hayata geçirilen çalışmalar hakkında bilgi paylaştılar. Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz, kurum olarak oluşturdukları veri tabanında 4.600’e yakın farklı maliyet cetveli olduğunu ve sadece tarımsal üretim değil, hayvancılık gibi farklı kategorilerde de zengin bir veri içeriği oluştuğunu söyledi. Bu verilerin her bir ilden ayrı ayrı toplanarak il ve ürün bazlı ayrıştırılıp bankaların kullanımına sunulduğunu anlatan Akdeniz, TARDES sayesinde tüm bankaların tarıma kredi verebilir hale geldiğini kaydetti.

Boğaziçi Üniversitesi Yenilikçi Tarım ve Gıda İşletmeciliği Platformu, Türkiye tarım ve gıda sektörlerinde değer zinciri boyunca birbirleriyle ilişkili faaliyetler gösteren üreticiler ve üretici birlikleri, tarımsal işletmeler, sivil toplum kuruluşları, finans kurumları, lojistik firmaları, danışmanlık şirketleri, bilgi ve iletişim teknolojisi alanında çalışan firmalar, üniversiteler, araştırma kurumları, yerel yönetimler, kamu kurumları ve sektöre hizmet veren diğer kurumlara yönelik ortak hareketi teşvik etmeyi ve geliştirmeyi amaçlıyor. Platform, her biri kendi alanında uzmanlaşmış bu kurumlar arasındaki dikey ve yatay bağlantıları teşvik etmek, aralarındaki ilişkileri desteklemek ve yeni kurumların sektöre girmesini kolaylaştırmak için çalışacak. Daha yüksek verimlilik ile piyasa odaklı ve daha katma değerli üretimi hedefleyen platform, büyük ölçekli işletmeler kadar platform üretici birlikleri açısından da büyük önem taşıyor. Gün geçtikçe daha önemli hale gelen tüketici talebi odaklı üretime ve bu üretimin ekolojik ve sürdürülebilir olarak gerçekleştirilmesine de değer katacak olan platform, değer zincirinde yer alan paydaşların sadece yerel değil, aynı zamanda rekabetin yoğun yaşandığı küresel tarımsal değer zincirinde de başarılı olmalarını sağlamayı hedefliyor.

 

Haber: Kurumsal İletişim Ofisi

Fotoğraflar: Kenan Özcan