“Sağırlık kulaklarınızı kapadığınızda hissettikleriniz değildir”
Birleşmiş Milletler’in 72 milyon işitme engelliye ve işaret dilinin önemine dikkat çekmek amacıyla 19 Aralık 2017’de ilan ettiği 23 Eylül Uluslararası İşaret Dilleri Günü'nü kutlamak için Boğaziçi Üniversitesi’nde de İşaret Dili Bayramı etkinliği düzenlendi. 2012 yılından beri Boğaziçi Üniversitesi Dilbilim Bölümü’nde Türk İşaret Dili dersleri veren Elvan Tamyürek Özparlak tarafından işaret dili gününün dünyada ve Türkiye’de ne zaman kutlanmaya başladığı katılımcılarla paylaşıldı. 7 Haziran 2007’de Türk İşaret Dili Günü’nün kutlanmaya başladığını belirten Özparlak, dünyada 300’den fazla işaret dili olduğunu ve hiçbirinin birbiriyle aynı olmadığını belirtti.
Avrupa Komisyonu’nun Ufuk 2020 Yansıtıcı Toplumlar Araştırma ve Yenilik Faaliyetleri tarafından desteklenen bir araştırma projesi olan Sign Hub (İşaret Merkezi) projesi, Avrupa’da sağır toplumların dillerini ve kültürel miraslarını araştırarak korumayı ve güçlendirmeyi amaçlıyor. Türkiye dışında projede yer alan diğer ülkeler ise Almanya, Fransa, Hollanda, İtalya, İspanya ve İsrail. Projenin Boğaziçi Üniversitesi tarafında ise, Dilbilim Bölümü Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Meltem Kelepir, Prof. Dr. Aslı Göksel ve Dr. Öğr. Üyesi Kadir Gökgöz gibi akademisyenler ve lisansüstü öğrencileri yer alıyor. Boğaziçi Üniversitesi Sign Hub (İşaret Merkezi) Proje Ekibi’nden Süleyman Taşçı, ekip üyelerini tanıtarak ne gibi faaliyetlerde bulunduklarını anlattı. Taşçı, proje ekibi olarak temelde iki hedefleri olduklarını belirti. Bu hedefler, Türk İşaret Dili Dilbilgisi Kitabı hazırlamak ve yaşlı sağırlarla gerçekleştirilmiş olan söyleşilerin arşivlenerek yayınlanmasını sağlamak. İşaret dilinin öğretiminin yasak olduğu zamanları yaşamış yaşlılarla gerçekleştirilen söyleşilerde yaşlılar iletişim kurmakta yaşadıkları zorlukları ve başlarından geçen acı olayları da aktarmışlar.
Etkinlikte aynı zamanda “Gelecekteki Sağır Çocuklar” başlığı altında işaret dili öğretiminin önemine değinildi. Türk İşaret Dili gramerinin ve Türkçe gramerinin birbirinden çok farklı olduğu vurgulanarak sağır çocukların iki dili de öğrenmesinin gelişimlerinde göz ardı edilemeyecek bir öneme sahip olduğu vurgulandı. İşaret dilinde her kelimenin birebir çevrilmediği ve cümle içerisindeki anlama göre çeviri yapıldığı belirtildi. Paylaşımların ardından “İşaret Diliyle Tanışma” etkinliği düzenlendi ve işaret dilini bilen sağır katılımcılar, bilmeyen konuşan katılımcılarla bir araya gelerek onlara işaret dili yoluyla nasıl tanışılacağını gösterdiler. İşaret dilinde Türk alfabesinin de katılanlara öğretildiği etkinlik, işaret dilinde fıkraların anlatılmasıyla devam etti. İşaret Dili Bayramı, tüm katılımcıların katıldığı “Elden Ele Oyunu” ve DEF RAP Performansı ardından sona erdi.
Haber: Gizem Seher / Kurumsal İletişim Ofisi
Fotoğraflar: Özgür Duygu Durgun / Kurumsal İletişim Ofisi