Tsunamiye hazır mıyız?

5 Kasım 2019 Dünya Tsunami Farkındalık Günü’nde Muğla İl AFAD Müdürlüğü’nün koordinasyonuyla Bodrum’da bir araya gelen Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Bodrum Kaymakamlığı, Bodrum Belediye Başkanlığı ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bodrum Kaymakamlığında tsunami tatbikatı gerçekleştirdi.

Tsunami afetine hazırlık için bugüne kadar yapılan çalışmaların değerlendirildiği ve mevcut eksikliklerin ortaya konulduğu tatbikatın hedefleri arasında belirlenen eksikliklerin giderilmesine yönelik bir eylem planı oluşturulması da bulunuyor.

Kıyı bölgelerinde 40 cm’ye varan tsunamiye neden olan 21 Temmuz 2017’deki Bodrum-Kos depreminden sonra, özellikle Doğu Akdeniz’de yakın alan tsunami erken uyarı çalışmalarının önemi yeniden gündeme geldi. Modelleme çalışmaları, Bodrum-Kos için oldukça gerçekçi bir senaryo olarak kabul edilen Mw 6.8 büyüklüğündeki bir depremin 21 Temmuz 2017’de gözlemlenen değerlerin iki katı yüksekliğinde tsunamiye yol açabileceğini gösteriyor.

21 Temmuz 2017 Bodrum depremi deneyiminden yola çıkarak Avrupa Komisyonu Birleşik Araştırmalar Merkezi’nin desteği ve Bodrum Kaymakamlığı, Bodrum Belediye Başkanlığı, Muğla İl AFAD Müdürlüğü ve diğer yerel paydaşların iş birliğiyle 2018 yılı sonunda bir araya gelen Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Bodrum’a yönelik tsunami farkındalığı ve hazırlığı için pilot bir çalışma başlattılar. KRDAE koordinatörlüğünde bir yıl süren bu çalışmalar kapsamında, Bodrum’da ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla toplantılar düzenlendi, bilimsel çalışmalar üzerinden çeşitli deprem ve tsunami senaryoları değerlendirildi, yüksek çözünürlüklü su baskını haritaları ve tsunami tahliye güzergahlarının tayini, pilot bir deprem gözlem ve tsunami erken uyarı sistemi kurulumu için gereksinimler belirlendi. Bu çalışmalar sonucunda Bodrum Marina’da deniz seviyesi gözlem istasyonu kuruldu ve kurulumu tamamlanan iki adet sismometrenin erken tsunami uyarısı için kullanıma yönelik testler de devam ediyor.

KRDAE’nin Tsunami Afetine Yönelik Çalışmaları

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstütüsü çatısı altında faaliyet gösteren Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi (BDTİM), 7/24 operasyonel çalışan ve ilgili ulusal kurum ve kuruluşlara Deprem Bilgi Mesajı ve Tsunami Erken Uyarısı veren akreditasyon sahibi bir merkez olarak 2012 yılından beri çalışmalarını sürdürüyor. Merkez, UNESCO Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu Kuzeydoğu Atlantik, Akdeniz ve Bağlantılı Denizler için Tsunami Uyarı ve Zararlarını Azaltma Sistemi Hükümetler Arası Eşgüdüm Grubu (ICG/NEAMTWS) çatısı altında Ulusal Tsunami Uyarı Merkezi olarak çalışıyor ve Karadeniz, Ege ve Doğu Akdeniz’i kapsayan sorumluluk alanlarında meydana gelen tüm depremleri ve bu depremler sonucu oluşan su seviyesi değişimlerini gözlemliyor.

151 yıllık köklü geçmişi ve bilimsel araştırma altyapısıyla KRDAE, NEAMTWS çatısı altında Tsunami Hizmet Sağlayıcı ve Ulusal Tsunami Uyarı Merkezi olarak tsunami afetiyle ilgili çok boyutlu çalışmalarına tüm yerel, ulusal ve uluslarası kurum ve kuruluşlarla iş birliği içinde devam ediyor.