Veri Bilimi ve Yapay Zeka Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç.Dr.Şener Özönder’e BataryaZEKASI Girişimi Ödülü

Boğaziçi Üniversitesi Veri Bilimi ve Yapay Zeka Enstitüsü öğretim üyesi Doç. Dr. Şener Özönder, İTÜ Çekirdek’in birçok paydaşla birlikte düzenlediği Big Bang Startup Challenge 2022 Yarışması’nda kurucusu olduğu “BataryaZEKASI” girişimiyle ödül aldı.

Doç. Dr. Şener Özönder, İTÜ Çekirdek Kuluçka Merkezinin her yıl girişimlerin en iyilerini belirlediği Big Bang Startup Challenge’da BataryaZEKASI girişimiyle final sahnesine çıkmayı hak eden 71 girişimden biri olarak 6. Sırayı elde etme başarısını gösterdi. 

“ODAK NOKTAMIZDA GRAFEN VE Lİ-İYON PİLLER VAR”

Big Bang Startup Challenge’dan aldıkları ödül bağlamında ulaştığımız Doç. Dr. Özönder, girişim ve yarışma süreciyle alakalı kendisine yönelttiğimiz soruları cevaplandırarak, hem girişimcilere ilham olacak noktalara değiniyor hem de ARGE faaliyetlerine katılmak isteyen öğrencilere ve gençlere Boğaziçi Üniversitesi ile BataryaZEKASI’nın kapılarının açık olduğunu vurguluyor.

-Öncelikle kendinizi okurlarımıza tanıtır mısınız?

Ben Şener Özönder. Şu an Boğaziçi Üniversitesi, Veri Bilimi ve Yapay Zeka Enstitüsü’nde doçentim ve aynı zamanda da BataryaZEKASI’nın kurucusuyum. ODTÜ Fizik mezunuyum. Amerika’da geçirdiğim 8 sene boyunca fizik alanında doktora yaptım ve sonrasında araştırmacı olarak bulundum. Türkiye’ye döndükten sonra İTÜ ve Koç gibi üniversitelerde araştırmacı olarak çalıştım. Çalışma alanlarım malzeme fiziğinden kimyaya ve yapay zekaya kadar geniş bir spektrumu kapsıyor. Şu an istenen hususi özelliklere sahip malzemelerin yapay zeka temelli akıllı arama algoritmalarıyla hızlıca keşfedilmesine dair bir TÜBİTAK projesi yürütüyorum. Odak noktamızda grafen ve Li-iyon piller var ve yapay zekanın yeni ve en etkin malzemelerin keşfini nasıl hızlandırdığını bizzat görüyoruz.

-BataryaZEKASI nedir? Kısaca bize bahsedebilir misiniz?

BataryaZEKASI elektrikli araçların bataryalarından akım, gerilim ve sıcaklık gibi verileri toplayan ve bu verileri anlık olarak yapay zeka modelleriyle işleyip batarya sağlık durumunu (kapasitesini), güvenlik durumunu hesaplayan, batarya kalan kullanılabilir ömrünü ve aşırı ısınma gibi anomali durumlarını önceden tahmin eden bir bulut platformudur. Tıpkı yapay zeka ve iş zekası kavramlarında olduğu gibi biz elektrikli araç bataryalarının verilerinden değer üreten bir startup’ız. Çekirdek ekipte Gebze Teknik Üniversitesi Elektronik Mühendisliğinden Türkiye’nin en iyi gömülü sistemler uzmanlarından biri olan Dr. Öğr. Üyesi İhsan Çiçek ve yapay zeka uzmanı yüksek bilgisayar mühendisi H. Kübra Küçükkartal var. 

“NİHAİ HEDEFİMİZ FINTECH VE INSURETECH FİRMASINA DÖNÜŞMEK”

-BataryaZEKASI hangi sektörlerde etkinlik göstermeyi hedefliyor?

BataryaZEKASI donanım agnostik bir sistem, dolayısıyla elektrikli scooter’dan otomobile ve elektrikli kamyona kadar her türlü elektrikli mobilite türü ile uyumlu. Esasında buna Li-iyon pillerden oluşan sabit depolama sistemleri de dahil. Bu platform ayrıca bir şehirdeki elektrikli araçların konumlarını ve anlık batarya doluluk oranlarını da bir API üzerinden ısı haritası şeklinde elektrik dağıtım şirketlerine ve şarj istasyonu işletmecilerine sunabiliyor. Böylece elektrik dağıtım şirketleri bir bölgedeki gün içindeki elektrikli araç şarjından doğacak şebeke üstündeki elektrik talebini önceden kestirebiliyor ve elektrik borsasındaki işlemlerini daha verimli yapabiliyorlar. Şarj istasyonu işletmecileri de bu haritayı kullanarak yakınlardaki e-araç kullanıcılarının telefonlarına kampanya mesajları gönderebiliyorlar. Ölçeklenmeye dair nihai hedefimiz ise BataryaZEKASI’nı araçtan-araca ve araçtan-şebekeye elektrik satışını da kolaylaştıran bir fintech ve ikinci el e-araç bataryalarının değerlemesini yapan bir insuretech firmasına dönüştürmek. 

“ELEKTRİKLİ ARAÇ MALİYETLERİNİN YÜZDE 40’INI BATARYALAR OLUŞTURUYOR”

-Yarışmaya başvurduğunuz projenin temel çıkış noktası ve amaçları nelerdi?  

Elektrikli araçların bataryalarının maliyeti toplam araç maliyetinin yaklaşık %40’ı. Yani bugün bir TOGG almak için 1.000.000 TL ödesek bunun 400.000 TL’sini aslında bataryası için ödüyoruz. Yani bataryası aracın en kıymetli ve pahalı parçası. Diğer taraftan bataryanın kapasitesi 5-6 yılın sonunda %80’e düşüyor; bu da 400 km olan menzilinin 320 km’ye düşmesi demek. Bu kapasite düşüşü Li-iyon piller içindeki istenmeyen kimyasal reaksiyonlar sebebiyle oluyor. Bir pil hücresinin veya bataryanın kapasitesini laboratuvarda ölçebilirsiniz ama bu pratik bir çözüm değil. Bizim yaptığımız batarya kapasitesini ve kalan kullanılabilir ömrü aracı servise çekmeye gerek olmadan aracın OBD bağlantı noktasına taktığımız bir sim kartlı dongle ile topladığımız akım, gerilim ve sıcaklık verilerinden hesaplamak. Buradaki temel amacımız elektrikli araç ve batarya üreticileri, e-otobüs filosu sahibi belediyeler ve e-motosiklet sahibi kurye şirketlerinin bataryalarının sağlık durumunu anlık olarak takip ve optimize edebilmelerini sağlamak. Bunlara ek olarak, özellikle e-araçların ikinci el piyasası yakın gelecekte oluştuğunda, ikinci el satışlarda batarya sağlık durumunun (kapasitenin) yüzdesel durumu en önemli mesele olacaktır. BataryaZEKASI platformundan batarya ekspertiz raporu temin edilebilir ve bu ikinci el araç fiyatını belirlemede kullanılabilir. 

“HEDEFİMİZ PLATFORMUMUZA 18 AYDA 2 BİN E-ARAÇ ÜYELİĞİ KAZANDIRMAK”

-Biraz da bizlere Big Bang Startup Challenge ve yarışma süreciniz hakkında bilgi verir misiniz? 

Big Bang Startup Challenge İTÜ Çekirdek tarafından yılda bir kez düzenlenen Türkiye’nin en büyük ve en köklü girişim yarışması. Biz İTÜ Çekirdek’e TÜBİTAK BİGG 1512 başvuru sürecinde dahil olduk, daha sonra da ön kuluçka programına alındık ve Big Bang 2022’ye hazırlanma sürecinde özellikle iş modeli geliştirmeye yönelik eğitimler aldık. Her ne kadar girişim fikrimizin özünde yapay zeka, Li-iyon piller, ileri malzemeler, IoT gibi derin teknoloji boyutları olsa da doğru bir iş modeli kuramadıktan sonra bunlar sadece saf akademik konular olarak kalmaya mahkum. İş modeli fikrin pazara çıkışını, ürün-müşteri uyumunu ve işletmenin ölçeklenmesini sağlıyor. 

BataryaZEKASI yüzlerce başvuru arasından seçilen ve 7-8 Aralık 2022 final sahnesine çıkmayı hak eden 71 girişimden biri oldu. Yarışmada verilen nakdî ödül sıralamasında ise bu 71 girişim içinde 6. sıraya oturduk. Enerji dikeyinde EPDK/ELDER’ den 200.000TL, insuretech dikeyinde ise AKSİGORTA’dan 75.000TL nakdî ödül aldık. Buna ek olarak da İTÜ Çekirdek ’ten 200.000TL değerinde bir yıl süre ile açık ofis kullanımı aynî ödülünü aldık. Bunlar özellikle erken aşamada olan bizim gibi startup’lara bir can suyu oluyor. Ayrıca Big Bang sahnesinde de duyurduğumuz gibi 4.000.000TL’lik bir yatırım arayışı içindeyiz, bunun için de melek yatırımcılar ve VC’ler ve CVC’lerle görüşmelere başladık. Bu yatırımla hedefimiz mühendis kadromuzu takviye edip 18 ay içinde platformumuza 2000 e-araç üyeliği kazandırmak.

“TOGG TÜM TÜRKİYE’NİN GURURU, PLATFORMUMUZ TOGG’A HİZMET VEREBİLİR”

-Uzun vadede TOGG ile bir proje yapmayı düşünüyor musunuz? Bu konuya dair fikirlerinizden bahsedebilir misiniz?

TOGG tüm Türkiye’nin gururu ve en önemlisi de oluşturduğu heyecan ve ilgiyle Türkiye’de elektrikli araç pazarını diğer e-araç üreticileri için dahi büyüten bir marka. TOGG başından beri bir otomobil olarak değil, tıpkı cep telefonu veya laptop gibi sadece elektrikli değil aynı zamanda bir elektronik cihaz olarak kendisini tanıttı. Dolayısıyla yapay zeka, bulut bilişim, nesnelerin interneti gibi derin teknolojilerin TOGG cihazlarında yoğun bir şekilde kullanılacağını tahmin ediyoruz. Bizim platformumuz TOGG ve e-araç üreticilerine bir API bağlantısı üzerinden hizmet verebilir; bunun için üreticilerin e-araç verilerini internet üzerinden bizim platformumuza bağlamaları yeterli. Buna benzer bir hizmeti Bosch “battery in the cloud” (bulutta batarya) konseptiyle geliştiriyor ve BMW’ye hizmet veriyor. TOGG’un da birçok startup ile birlikte çalıştığını biliyoruz ve bizim de yerli ve milli otomobilimizde bir katkımız olsun isteriz. Diğer taraftan yerelden başlıyoruz ama hedefimiz 2024’te Avrupa pazarına açılmak. Biz ülkemize en büyük katkıyı ülkemizden çıkan ve globalde başarılı olan şirketlerin yapabileceğine inanıyoruz.

“ARGE FAALİYETLERİNE KATILMAK İSTEYEN GENÇ ARKADAŞLAR BİZE ULAŞSINLAR”

-Boğaziçi Üniversitesi girişimcilerine ve girişimci adaylarına yönelik bir mesajınız var mı?
Hem BataryaZEKASI hem de Boğaziçi Üniversitesi uhdesinde gerçekleştirdiğimiz ARGE faaliyetlerine katılmak isteyen öğrenciler ve genç arkadaşlar CV’lerini göndererek bize ulaşsınlar (www.bataryazekasi.com). Ayrıca yüksek lisans ve doktora yapmak isteyen öğrenciler için de bir haberimiz var: Veri Bilimi ve Yapay Zeka Enstitüsü Güz 2023 döneminde öğrenci alımına başlayacak. Başvurular Nisan 2023’te başlıyor, duyurular için benim Linkedin sayfamı takip edebilirler veya enstitü sayfamıza bakabilirler.