Boğaziçi’nin Avrupa üniversiteleriyle işbirliği CoLearn ile güçlenecek

Avrupa Birliği tarafından fonlanan CoLearn projesiyle, Boğaziçi Üniversitesi, Radboud Üniversitesi ve Bonn Üniversitesi, üniversite öğretim üyelerinin dijital yeterliklerini geliştirmek için birlikte çalışacak. Avrupa Birliği’nin eğitimciler için önerdiği DigCompEdu adı verilen dijital yeterlik çerçevesinin temel alındığı projede, aynı dersi verebilecek öğretim üyelerinden oluşan takımların çevrimiçi verebilecekleri dersleri beraber kurgulamalarını ve oluşturmalarını destekleyen bir program tasarlanacak.

Boğaziçi Üniversitesi’nin koordinatörlüğünü üstlendiği ve Avrupa Birliği Erasmus+ Programı kapsamında fonlanan CoLearn projesiyle, üniversite öğretim üyelerinin dijital yeterliklerini geliştirmek için çalışılacak. Haziran 2021’de başlayan projenin 2 yıl sürmesi bekleniyor.

“Değişen teknolojileri öğrenmenin hizmetinde kullanabilmek COVID sonrasında da önemli olacak”

“Colloborative Course Design within DigCompEdu Digital Competence Framework” (kısaca CoLearn) başlıklı projenin Boğaziçi Üniversitesi adına yürütücülüğünü üstlenen Öğretme ve Öğrenme Merkezi Müdürü ve Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Diler Öner, yükseköğretimdeki dijital dönüşümün COVID-19 salgınıyla hızlandığını belirtiyor. Öner, aynı zamanda salgının öğretim üyeleri için yarattığı zorluklara da dikkat çekiyor: “COVID-19 salgını, yüz yüze yapageldikleri derslerini çok kısa bir sürede çevrimiçi ortamlara aktarması beklenen öğretim üyeleri için ciddi zorluklar doğurdu. Üniversitelerde öğretimin devamlılığını layıkıyla sağlamada eğiticilerin dijital yeterliklerinin düzeyi belirleyiciydi. COVID sonrası dönemde de sürekli değişen teknolojileri öğrenmenin hizmetinde kullanabilme becerileri önemini sürdürecek. Bu projeyi oluştururken bu temel problemi ele aldık ve öğretim üyelerinin dijital yeterliklerini geliştirmelerini nasıl destekleyebiliriz diye düşündük.”

Dijital yeterlik teknik becerilerden ibaret değil

CoLearn Projesi’nin temel amacı üniversite öğretim üyelerinin dijital yeterliklerini geliştirmek, ancak Doç. Dr. Öner’in aktardığı gibi dijital yeterlik sadece teknik beceriler anlamına gelmiyor. Öner, bu kavramın dijital teknolojilerin öğrenmenin hizmetinde kullanılabilmesine olanak sağlayan kapsamlı eğitimci becerileri olarak düşünülmesi gerektiğini vurguluyor: “Örneğin, Microsoft Excel’in genelde nasıl kullanıldığıyla ilgili teknik bilgi, onu dersinizde bir konuyu öğretmek için araç olarak nasıl kullanabileceğinize dair bilgiden farklıdır.  Teknolojik araçlarla ilgili teknik bilgi eğitimciler için gereklidir fakat yeterli değildir.  Dijital yeterlik özünde, öğrenmeyi sağlamak için teknolojik araçların en etkin şekillerde işe koşulmasıyla ilgili bir kavram. Buna dair becerileri geliştirmek için eğitimcilerin hem öğrettikleri konuyu hem pedagojik stratejileri (tartışma, işbirliğiyle öğrenme gibi) hem de teknolojik araçların neyi mümkün kıldığını göz önüne almaları gerekiyor. Bunun için de eğitimcilere etkili öğrenme ortamları sağlamamız lazım.”

Öğretim üyeleri çevrimiçi dersleri birlikte tasarlayacak

Diler Öner, öğretim üyelerinin dijital yeterliklerini geliştirmek için CoLearn projesi kapsamında neler yapılacağını şöyle anlattı: “Dijital yeterlikleri geliştirmek için alışageldik yaklaşımlarda olduğu gibi öğretim üyelerine teknik beceri ağırlıklı eğitimler vermek ya da derslerinde kullanabileceklerini düşündüğümüz dijital materyalleri tasarlamak gibi uygulamalar düşünülebilirdi. Ancak biz bunun yerine daha etkili ve sürdürülebilir bir yaklaşım olduğu için profesyonel öğrenme toplulukları oluşturmayı planlıyoruz. Bu, biraz balık vermektense balık tutmayı öğretmeye benziyor. Bunu yaparken aynı dersi verebilecek öğretim üyelerinden oluşan takımlar kurarak çevrimiçi verebilecekleri dersleri beraber kurgulamalarını ve oluşturmalarını destekleyen bir program tasarlayacağız. Bu programı oluştururken Avrupa Birliği’nin eğitimciler için önerdiği ve kısaca DigCompEdu olarak adlandırılan dijital yeterlik çerçevesini temel alıyoruz. Bu çerçevenin odağında dijital kaynaklar, öğretme ve öğrenme, değerlendirme ve öğrenenleri güçlendirme olmak üzere dört temel dijital yeterlik alanı yer alıyor.”

2020’de NeurotechEU ile başlayan işbirliği güçleniyor

Boğaziçi Üniversitesi’nin Hollanda’daki Radboud Üniversitesi ve Almanya’daki Bonn Üniversitesi ile işbirliği CoLearn projesinden eskiye dayanıyor. Boğaziçi Üniversitesi’nin kurucu ortakları arasında yer aldığı ve Avrupa Üniversiteleri İnisiyatifi (European Universities Initiative) çatısı altında desteklenen NeurotechEU Avrupa Üniversitesi girişiminde Radboud Üniversitesi ve Bonn Üniversitesi de yer alıyor. Diler Öner, 16 Aralık 2020 tarihinde çalışmalarına başlayan Nörobilim ve Teknoloji Üniversitesi (NeurotechEU) ile süregelen işbirliğinin CoLearn Projesi’ni oluştururken de çok destekleyici olduğunu belirtiyor.

CoLearn Projesi’nin bir başka amacı da NeurotechEU projesi kapsamında oluşturulan Campus+ adı verilen dijital üniversite altyapısını geliştirmek olacak: “Campus+ isimli dijital üniversite altyapısını oluşturmak için Moodle tabanlı bir sistem kurgulanıyor. Moodle, Boğaziçi’nde de uzaktan eğitim döneminde kullandığımız açık kaynaklı bir öğrenme yönetim sistemi. Campus+ çeşitli açık kaynak yazılımların ihtiyaçlara göre Moodle’a entegre edilmesiyle oluşacak. CoLearn projesinin bir hedefi de profesyonel öğrenme toplulukları oluşturmak amacıyla Campus+ altyapısını kullanmak, revizyonlar önermek ve geliştirmek olacak.”

Her disiplin için açık kaynaklı öğreticiler

Doç. Dr. Diler Öner, dijital yeterlikleri geliştirmek için oluşturulacak programın her disiplin için kullanışlı olacağını da vurguluyor: “Kurguladığımız programda teknolojik ve pedagojik destek içeren ve her disiplinin kullanabileceği video tabanlı öğreticiler yer alacak. Tüm bunlar açık kaynak olarak sunulacak. Proje sürecinde belirli sayıda öğretim üyesiyle de çalışacağımız için farklı disiplinlerin ihtiyaçlarına yönelik özelleştirilmiş mentorluk sunabileceğiz.”